«Οι άστεγοι των Αθηνών»

Κείμενα: Αρβανίτη Πρεβεζάνου Ευγενία

 

«Εμβλέψατε εις τα πετεινά του ουρανού, ότι δεν σπείρουσιν,

ουδέ θερίσουσιν, ουδέ συνάγουσιν εις αποθήκας

και ο Πατήρ σας ο ουράνιος τρέφει αυτά ...»       

(Ματθ. 6:26)

 

ΠΡΩΤΗ ΣΤΑΣΗ

Η πλατεία Ελευθερίας στους περισσότερους Αθηναίους η οποία είναι περισσότερο γνωστή, σαν πλατεία Κουμουνδούρου βρίσκεται στη καρδιά της Αθηναϊκής πρωτεύουσας απέναντι από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Τα δέντρα της πλατείας, προσφέρουν μια ανάσα οξυγόνου ανάκατη με πολύ καυσαέριο. Η πλατεία είναι σημείο από το οποίο περνούν καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι, εκατοντάδες αυτοκίνητα,  δεκάδες περιστέρια. Είναι επίσης καλό σημείο για να ξαποστάσει κανείς, να περάσει κάποιες ώρες ή  να κοιμηθεί. Πλησιάζει επτά το απόγευμα. Το νερό από το σιντριβάνι ξεδιψάει τα περιστέρια ενώ πίσω από την κλειστή της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων, ακούγονται οι ψαλμωδίες του εσπερινού. Μια ανθρώπινη ψυχή εκτίθεται κοντά στο σιντριβάνι. Κοιμάται, ακουμπισμένη στη σιδερένια κουπαστή. Στήνομαι μπροστά στο σιντριβάνι για μια υποθετική φωτογραφία μου και με περίσσια προσοχή, χρησιμοποιώντας τηλεφακό, φωτογραφίζουμε τον κοιμισμένο άνθρωπο.

H πλατεία Κουμουνδούρου θα μπορούσε να είναι μια υπέροχη πλατεία, ένα στολίδι στο κέντρο της Αθήνας, αλλά σβήνει στο περιθώριο μιας Αθήνας που παρακμάζει, μιας Αθήνας που πονά, μιας Αθήνας που έχει φτάσει στον τελικό στάδιο της φτώχειας, στον πάτο της εξαθλίωσης, της εξάρτησης, της μετανάστευσης, της ανέχειας και της μιζέριας.

Για κάποιους συνανθρώπους μας, η πλατεία Κουμουνδούρου, είναι το πολυτιμότερο στοιχείο που διαθέτουν. Η πλατεία, είναι η καβάτζα[1]τους!

Πιο κάτω, στο πίσω τοίχο του Παλιού Δημοτικού Βρεφοκομείου το οποίο στεγάζει σήμερα τη Δημοτική Πινακοθήκη, κάτω από ένα όμορφο δέντρο, έχουν στήσει το σπιτικό τους δύο άντρες. Το σημείο είναι προστατευμένο από την βροχή και τον αέρα. Μια παλιά κουβέρτα, ένα σακίδιο, μερικά χαρτόκουτα.

Ένας νεαρός τους πλησιάζει, σκύβει και κάτι τους ζητά. Δεν του δίνουν αυτό που ζητά και φεύγει δυσαρεστημένος! Προχωρά προς το μέρος μιας παρέας, που βρίσκεται μερικά μέτρα πιο πέρα.

Κάτι γυρεύει, κάτι του δίνουν και αυτή τη φορά  κάθεται μαζί τους. Καπνίζει ένα τσιγάρο, ενώ έχω τις εντύπωση ότι γίνονται κάποιες συναλλαγές. Χασίς ίσως και ναρκωτικά.  Ένα γρήγορο νταραβέρι και η παρέα σκορπίζει.

Το αστυνομικό τμήμα είναι δίπλα στην πλατεία και κάποιοι νεαροί αστυνομικοί  οπλισμένοι και φορώντας αλεξίσφαιρα γιλέκα περνούν δίπλα μας.

 

Μ.Κ.Ο. ΚΛΙΜΑΚΑ

H Mη κυβερνητική οργάνωση ΚΛΙΜΑΚΑ[2], από τον Ιούλιο 2005  έως τον Μάιο 2006, διεξήγαγε μια έρευνα[3] που αφορούσε το ψυχοκοινωνικό προφίλ των αστέγων στην Ελλάδα καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης στο δρόμο, με ερωτηματολόγια τα οποία συμπληρώθηκαν από 200 άστεγους, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα.

Στην παραπάνω έρευνα, διαπιστώθηκε ότι περίπου το 80% των αστέγων είναι άντρες με μέσο όρος ηλικίας τα 47 έτη. Πάνω από τους μισούς ζουν και κοιμούνται, περισσότερο από  3 χρόνια στους δρόμους, ενώ  δεν έχουν οικογένεια.  Η έρευνα επίσης, επισημαίνει πως τα ψυχιατρικά προβλήματα είναι η βασική αιτία για να βρεθεί κάποιος στον δρόμο... 

Αμήχανα κινούμαστε στη πλατεία, προς την πλευρά του Ψυρρή όπου βρίσκεται το μικρό ανοιχτό αμφιθέατρο στη Δίπυλου. Στα σκαλιά του κάθονται διάφοροι τύποι. Οι περισσότεροι φαίνονται τακτικοί θαμώνες. Όλοι βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής. Περιμένουν δίνοντας μια αίσθηση απελπισίας και εγκατάλειψης.

Μια κοπέλα τσακώνεται με κάποιον που την τραβολογά. Βρίζει δυνατά, τρέχει μακριά του και συγχυσμένοι με δάκρυα στα μάτια κάθεται σε ένα πεζούλι καπνίζοντας.

Ένας παππούς, τσαντισμένος που κάποιος  κάθισε κοντά του, σηκώνεται από τη θέση του, παίρνοντας το κομμάτι από το χαρτόκουτο του και κάθεται μερικά μέτρα πιο πέρα.

Μερικά δραματικά στοιχεία

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Παρατηρητήριου Έλλειψης Στέγης[4] στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περίπου 17.000 άστεγοι, εκ των οποίων 9.000 βρίσκονται στο λεκανοπέδιο Αττικής.

Στη δεκαετία το ΄90 γνωρίζαμε τρεις[5] κατηγορίες φτωχών, οι οποίοι ήταν άστεγοι. Αυτοί που κατέληξαν στον δρόμο, λόγω οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών,  οι εξαρτημένοι ή  ψυχικά, που δύσκολα προσεγγίζονταν και οι άστεγοι  που δεν ήθελαν να ενταχθούν στο σύστημα (εργασία, οικογένεια) από ιδεολογία. Δεν απευθύνονταν ούτε καν σε κάποιο κέντρο διότι δεν μπορούσαν να ενταχθούν στους κανονισμούς κάποιου προγράμματος, παρά μόνο όταν ήταν πολύ μεγάλης ηλικίας και δεν άντεχαν πια το παγκάκι.

Σήμερα και σύμφωνα με την ετήσια αναφορά του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Έλλειψης Στέγης, οι άστεγοι στην Αθήνα «χωρίζονται, ανάλογα με τον τόπο διαμονής τους[6], σε οκτώ κατηγορίες:
*Άτομα  που ζουν στους δρόμους, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας,

*Άτομα ενήλικες που ζουν προσωρινά σε 3 ξενώνες στην Αττική και βρίσκονται υπό τη σκέπη του κράτους και ιδιαίτερα του υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας και 2 της τοπικής αυτοδιοίκησης Δήμου Αθηναίων.

*Άτομα που ζουν σε 21 ξενώνες μη κυβερνητικών φορέων και σε 17 κέντρα φιλοξενίας της Εκκλησίας.

*Άτομα  που δεν χρησιμοποιούν μόνιμη εστία φιλοξενίας, αλλά διαμένουν ευκαιριακά σε πανσιόν και φθηνά ξενοδοχεία.

*Άτομα  που μένουν σε εγκαταλειμμένα κτίρια, κυρίως οικονομικοί μετανάστες.
*Πρόσφυγες, κυρίως Τούρκοι και Ιρακινοί, που διαμένουν προσωρινά στο Κέντρο Υποδοχής Προσφύγων στο Λαύριο.

* Άτομα που αποφυλακίζονται αλλά κι εκείνοι που βγαίνουν από διάφορα ψυχιατρικά ιδρύματα και δεν έχουν στέγη ή συγγενείς διατεθειμένους να τους δεχτούν στα σπίτια τους.

* Άτομα  κυρίως μετανάστες οι οποίοι ελλείψει χρημάτων στεγάζονται κατά δεκάδες σε μικρά υπόγεια διαμερίσματα του κέντρου και δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Πρόκειται για τους  «άστεγους» της αναγκαστικής συγκατοίκησης...»

 

Ανάμεσα στις φυλλωσιές, καθισμένος σε τσιμεντένιο παγκάκι ο αδύνατος  άντρας, καπνίζει το τσιγάρο του. Δείχνει άβολα, σαν να αισθάνεται ότι τον παρακολουθούμε. Φύλακας-φρουρός μπροστά στις κούτες. Οι κούτες είναι η καβάτζα του. Μέσα κοιμόταν κάποιος, σκεπασμένος με νάιλον ηλιόπανο. 

Κάνει ψύχρα,  ενώ μια μπόχα με πνίγει που έρχεται από τις δημόσιες τουαλέτες.

Στο μυαλό μου έρχεται ένα στιχάκι του Λουί Αραγκόν, ενός άστεγου κλοσάρ του Παρισιού:

«Πανάθεμa με, προτιμώ το μετρό. Είναι πιο φθηνό, είναι  και πιο ζεστό!»

 

ΞΕΝΩΝΕΣ

Το Υπουργείο Υγείας έχει δημιουργήσει τρία καταλύματα-ξενώνες,­ στον Καρέα, στη Βουλιαγμένη και στην Ομόνοια, ­ οι οποίοι όμως προσφέρουν στέγαση μόνο για τρεις-τέσσερις μήνες. Προκειμένου δε, να γίνει δεκτός ένας άστεγος σε κάποιο από αυτούς, είναι απαραίτητο να προηγηθούν μια σειρά ιατρικές εξετάσεις τόσο από παθολόγο όσο και από ψυχίατρο. Δυστυχώς όμως το 46% αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και περισσότεροι από τους μισούς ψυχιατρικής φύσεως.

Ο Δήμος Αθηναίων έχει μετατρέψει δύο ξενοδοχεία στο κέντρο της Αθήνας, ­ στην πλατεία Βάθης και στην πλατεία Κουμουνδούρου ­ σε ξενώνες[7] για αστέγους . Ψάχνοντας για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του δήμου Αθηναίων, διευκρινίζεται ότι στους ξενώνες «η πληθυσμιακή ομάδα που εξυπηρετείται καλύπτει άτομα ηλικίας 18-65 ετών.»

Τόσοι ευάλωτοι παππούδες και γιαγιάδες πάνω των 65 που μπορούν να πάνε: Οι ανήλικοι: Αυτοί δεν έχουν δικαίωμα στέγης; Γιατί η κοινωνία και το κράτος επιμένει να θεωρεί υπόχρεους παροχείς στέγης και φροντίδας μονάχα  την οικογένεια ή την ιδρυματική περίθαλψη;

 

Ο άντρας, σηκώνεται και αρχίζει να ξύνεται δυνατά,  για να φύγει η φαγούρα που τον ενοχλεί. Ξύνεται τόσο επίμονα, σαν να θέλει να βγάλει μαζί με το δέρμα και τα βάσανα του.

Σε ελάχιστα μέτρα παίζονται πολλά σενάρια. Άστεγοι, άνεργοι πρεζόνια, πακιστανοί, έμποροι ναρκωτικών, αστυνομικοί, περίεργοι. Στην πλατεία Κουμουνδούρου όλοι συμβιώνουν στη κόψη ενός ξυραφιού.

Προχωράμε προς την οδό Πειραιώς. Στη γωνία, κάτω από το φανάρι, το πρεζόνι στέκεται με το ζόρι. Όλοι δίπλα του τον προσπερνάνε τρέχοντας.... αυτό ίσως να είναι που δεν το αντέχει και γυρεύει τρόπους να ξεφύγει. Προσπαθεί να περάσει απέναντι, αδιαφορώντας για τα αυτοκίνητα που περνούν και μπορεί να τον κτυπήσουν.

 

2007: Έτος Αστέγων.

Ο Δήμος Αθηναίων[8] σε συνεργασία με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.) ανακήρυξαν το 2007, Έτος Αστέγων, ώστε να ευαισθητοποιηθούμε όλοι απέναντι σε έλλειψη στέγης. Στατιστικά, περισσότεροι από 2 εκατ. πολίτες της Ε.Ε. θα βρεθούν χωρίς σπίτι σε κάποια φάση της ζωής τους. Αυτό είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το οποίο γίνεται ζοφερή πραγματικότητα για πολλούς συνανθρώπους μας, γείτονες, φίλους, συγγενείς ακόμα και για εμάς τους ίδιους.

Ανεβαίνοντας  στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Σοφοκλέους, βλέπουμε μπροστά μας την αυλή του Ιδρύματος Αστέγων του Δήμου Αθηναίων[9]. Δεξιά μου, βρίσκονται τρεις άντρες. Δείχνουν ταλαιπωρημένοι και βρώμικοι. Συζητούν και καπνίζουν καθισμένοι στα σκαλιά, μπροστά από την μεγάλη πόρτα ενός παλιού σχολαρχείου.

 

ΦΑΓΗΤΟ

Ένας ξερακιανός άντρας, ανοίγει ένα θαλασσί κουτί με φαγητό. 

Μπροστά μου βρίσκεται το «Κέντρο Σίτισης[10]» 

Η διανομή συσσιτίου είχε τελειώσει. Οι πόρτες έχουν κλείσει. Τα ρολά έχουν κατέβει.

Δίπλα στο Κέντρο Σίτισης, στην οδό Σοφοκλέους 66, βρίσκεται το «Κοινωνικό Παντοπωλείο»[11] ή «Παντοπωλείο της Καρδιάς».

Το προσπερνάμε και προχωράμε στο πεζοδρόμιο της Πειραιώς, προς Ομόνοια. Αριστερά η στάση του λεωφορείου με πολλούς ξενόφερτους να περιμένουν, ενώ δεξιά  μας είναι ανοιχτή η πόρτα της Δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Ένας πανέμορφος νεαρός, πιθανόν σπουδαστής-ηθοποιός, στέκεται μπροστά στη πόρτα και συζητά με δύο κορίτσια. Δίπλα τους, πρωταγωνιστεί ένα σκηνικό παρακμής και εγκατάλειψης, που υπογράφεται με ένα μικρό βουναλάκι από σπασμένα ξύλα από έπιπλα ανάκατα με πολλά σκουπίδια.

Στον πρώτο κάθετο δρόμο, στρίβουμε δεξιά στην οδό Λενάρδου, για να κάνουμε τον γύρω του τετραγώνου. Και βρίσκομαι μπροστά σε μια έκπληξη. Αντικρίζω μια εικόνα που εδώ ασφαλώς και δεν βρίσκομαι στην Ελλάδα που γνωρίζω. Ναι. Ίσως να βρέθηκα στο Πακιστάν, στην Ινδία ή στην Αίγυπτο. Εδώ είναι ένα τριτοκοσμικό κράτος. Που πήγαν τα αυτοκίνητα; Βλέπω μόνο πεζούς και παιδιά με ποδήλατα.

Κάποιος στήνει ένα κουτί και καλεί τους περαστικούς να παίζουν ένα παιχνίδι με χαρτιά.

Εδώ παπάς, εκεί παπάς, που είναι;

Κάποιος απέναντι , ακουμπισμένος σε ένα φορτηγάκι, φυλάει τσίλιες. Μυρωδιές βαριές στον αέρα από μπαχάρια, κεμπάπ και απλυσιά.

Είμαι μια παραφωνία μέσα σε αυτό το σκηνικό φορώντας τα γυαλιστερά μου ρούχα και τις ψηλές γόβες. Νοιώθω ανήσυχα και βιάζομαι να φύγουμε. Στρίβουμε προς τη Σωκράτους και βρίσκομαι ξανά μπροστά στη πόρτα του Κέντρου σίτισης.

 

Απέναντι, στη πόρτα του παλιού σχολαρχείου, βλέπω να έχει απομείνει μόνος του ένας άντρας από την παρέα που υπήρχε πριν. Έχει αποκοιμηθεί.

Τον φωτογραφίζουμε χωρίς να προσέχουμε γύρω μας, ώσπου ακούμε έναν αγριεμένο τύπο να μας φωνάζει:

- «Δεν πιστεύω να δω την φωτογραφία μου πουθενά;»

 

Δρομο-λόγια αστέγων

Δέκα χρόνια πριν, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρόβλημα της στέγης αναδυόταν οξύτερο και από εκείνο της πείνας. 18 εκατομμύρια Ευρωπαίοι βίωναν το άγχος της στέγης, ενώ  οι ευρωάστεγοι[12] έφταναν το ένα εκατομμύριο. Στατιστικά, περισσότεροι από 2 εκατ. πολίτες της Ε.Ε. θα βρεθούν χωρίς σπίτι σε κάποια φάση της ζωής τους.              

Τότε πρωτοκυκλοφόρησε και το «The Big Issue»[13], το οποίο ανέδειξε τα προβλήματα  αλλά και βοήθησε τους άστεγους. Σήμερα θεωρείται ένα από τα καλύτερα και περισσότερο οργανωμένα περιοδικά «δρόμου». Πάνω σε αυτό,  το Σεπτέμβριο του 1998, κυκλοφόρησε και στην Αθήνα ένα διαφορετικό περιοδικό που φιλοδοξεί να γίνει η φωνή των klosars[14]  Eίναι το περιοδικό «Δρομολόγια», ένα περιοδικό πόλης, του οποίου η διανομή και η πώληση γίνεται αποκλειστικά από ανθρώπους που έχουν άμεσο βιοποριστικό πρόβλημα, είναι άνεργοι ή άστεγοι. Τα «Δρομολόγια», εκτός από μια εναλλακτική πρόταση για την απόκτηση ενός μικρού εισοδήματος από τον άστεγο, προσπαθεί να δημιουργήσει ταυτόχρονα, μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ πωλητών, αναγνωστών και συντακτών χτίζοντας ένα κοινωνικό ιστό αλληλεγγύης στην πόλη.

 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΤΑΣΗ

Η πλατεία στο Μοναστηράκι βρίσκεται  συνεχώς υπό κατασκευή.          

Ο άντρας κάθεται στο πεζούλι, μπροστά στα κάγκελα της αρχαίας αγοράς. Ετοιμάζει με επιμέλεια τη πραμάτεια του. Δίπλα του, βρίσκεται ένα σακ βουαγιάζ και το κλειστό τραπεζάκι. όταν βραδιάσει για τα καλά θα του χρησιμεύσει για να απλώσει το εμπόρευμα του.

 

Δεν το είχα συνειδητοποιήσει αλλά πρέπει να ισχύει.

Όλοι οι άστεγοι, οι φτωχοί, οι άνθρωποι χωρίς παρόν, έχουν το ίδιο απλανές βλέμμα. Το ίδιο στενάχωρο ύφος. Είτε μένουν στην πλατεία Κουμουνδούρου, είτε στην Πλατεία Μοναστηρακίου, είτε  σε οποιαδήποτε πλατεία του κόσμου.

Αφήνει την αίσθηση ενός ξεπεσμένου αριστοκράτη με το περιποιημένο του μαλλί. Είναι ένας λεπτός, ψηλός, ξανθός άνδρας ο οποίος τακτοποιεί το αυτοσχέδιο κατάλυμα του, δίπλα στα κάγκελα. Ένα πάπλωμα, ένα μαξιλάρι, ένα σακ βουαγιάζ, μια χάρτινη κούτα.

 

“Sleep out 2008”

Καθημερινά, η «στρατιά»[15] των αστέγων μεγαλώνει. Άνεργοι νέοι, άτομα οικονομικώς κατεστραμμένα, ανύπαντρες μητέρες, ανήλικοι και θύματα οικογενειακής βίας βρίσκουν τα τελευταία χρόνια, καταφύγιο στους δρόμους.

Ένα δρώμενο ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης όλων μας, για αυτό το

σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, των χιλιάδων άστεγων στη χώρα μας ήταν μια σχετικά απλή ιδέα. Μια βραδιά «sleep out» στη Πλατεία Κλαυθμώνος τον περασμένο Φλεβάρη το οποίο οργάνωσε η «ΚΛΙΜΑΚΑ». Οι συμμετέχοντες έπρεπε να κοιμηθούν μια νύχτα στο δρόμο, ώστε να βιώσουν πραγματικά, τι σημαίνει να κοιμάται κάποιος στο κρύο, στη βροχή, στο τσιμέντο…

Αρκετοί ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, όμως η θερμοκρασία ήταν πολύ χαμηλή και λίγοι ήταν οι «αποφασισμένοι» να παραμείνουν μέχρι το πρωί. Για πολλούς, επρόκειτο για μία από τις σκληρότερες νύχτες του χειμώνα του 2008[16].

Στεκόμαστε πίσω από ένα περίπτερο. Ο κόσμος που περνά είναι πάρα πολύς και μας κοιτά καχύποπτος. Δυσκολευόμαστε να φωτογραφίζουμε από μακριά.

 

Μπροστά στον καθρέπτη  μιας μηχανής, ένας άλλος  προσπαθεί να φτιάξει τα μαλλιά του, που ανεμίζουν άχαρα στο απογευματινό αεράκι. Τα χέρια του, το βλέμμα του βγάζουν μια επίμονη αίσθηση απάθειας, εγκατάλειψης και απελπισίας.

Παρακολουθούμε τον ξεπεσμένο «αριστοκράτη», στην προσπάθεια του, να  επιμεληθεί το ντύσιμο του.

Σκύβει και ψάχνοντας, βγάζει μέσα από την κούτα του, ένα πολύχρωμο γιλέκο. Κάθεται πάνω στο πεζούλι, απλώνοντας τα πόδια του. Το χαϊδεύει με ευλάβεια, σαν πολύτιμο θησαυρό.

Μοιάζει  σαν να διενεργεί μια μυστική ιεροτελεστία. Κατόπιν το φορά προσεκτικά, κουμπώνοντας το αργά.

 

112: Ο αριθμός που βοηθά

Αν δείτε κάποιον να έχει ανάγκη, ρωτήστε τον αν θέλει βοήθεια. Κατά πάσα πιθανότητα θα σας πει ότι δεν έχει κάποια ανάγκη. Ακόμα και έτσι τον έχετε ήδη βοηθήσει. Με το ενδιαφέρον σας. Μπορείτε αν θέλετε να του αφήσετε ένα πακέτο τσιγάρα, ή κάποιο κονιάκ. Αν όμως παρότι σας είπε όχι , γιατί οι άνθρωποι αυτοί είναι πάντα πολύ περήφανοι για να δεχτούν "ελεημοσύνη", σας φαίνεται ότι χρειάζεται βοήθεια, μη διστάσετε, καλέστε το 210-5246515 χωρίς να του το πείτε. Είναι ένα τηλέφωνο το δήμου, το οποίο λειτουργεί σε  24ωρη βάση.  Βοηθά περιστατικά αστέγων ειδικά σε δύσκολες καιρικές συνθήκες,, κρίνεται απαραίτητο θα μεταφερθούν σε νοσοκομείο ή στους ξενώνες αστέγων του Δήμου.

Ακόμα, σε περίπτωση προβλήματος, οι πολίτες μπορούν να τηλεφωνούν στον αριθμό 112, από τον οποίο μπορεί να εντοπιστεί και η θέση τους, προκειμένου να τους παρασχεθεί βοήθεια.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Αρχίζει ήδη να βραδιάζει, και δεν μπορούμε να φωτογραφίσουμε χωρίς φως, αφού το φλας δεν βοηθά όταν χρησιμοποιείς τηλεφακό. Είμαι εξαιρετικά προβληματισμένη. Η «άστεγη πραγματικότητα» των 17. 000 συνανθρώπων μας που ζουν στο δρόμο και στο περιθώριο σε όλη την Ελλάδα, μας αναγκάζει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι άστεγοι εκτός από «άνθρωποι-σκιές» της νύχτας είναι πολίτες με ανάγκες και δικαιώματα στη ζωή.

Είναι πλέον γεγονός ότι άλλαξε η δομή της κοινωνίας και της οικογένειας στην Ελλάδα και είναι ορατή η έλλειψη προνοιακών πολιτικών προστασίας των ατόμων που αντιμετωπίζουν  τον κίνδυνο της φτώχειας. Η δημιουργία «Ταμείου Φτώχειας» [17], είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να μας ικανοποιεί. Ούτε αρμόζει στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια  να αντιμετωπίζεται με φιλανθρωπικού τύπου παροχές, όπως είναι τα συσσίτια και οι ξενώνες φιλοξενίας, ούτε σε  εμάς  ούτε και στα φιλάνθρωπά μας συναισθήματα[18]. Η διαχείριση του προβλήματος των αστέγων, είναι πλέον σήμερα κοινωνικό-δομικό πρόβλημα, το οποίο απαιτεί πολιτική βούληση με γενναίες, συνολικές και ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες οι οποίες πιθανόν να το περιορίσουν και ευχής έργο να το εξαλείψουν.

 

ΤΡΙΤΗ ΣΤΑΣΗ

Από το Μοναστηράκι, πάμε προς Ομόνοια. Μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας που ζει στο περιθώριο, σε κάνει να εκτιμήσεις ότι το να μπορείς να ζεις σε κάποιο σπίτι δεν θεωρείται δεδομένο από όλους.

Βλέπεις το πόσο τυχερός είσαι και πόσο πολύ πλούσιος!

Νυχτώνει. Ο παππούς κάθεται στο παγκάκι. Δίπλα του προσέχει την περιουσία του. Δύο  καροτσάκια από super market, γεμάτα με παραφουσκωμένες πλαστικές σακούλες.  Ο παππούς, πετάει ψιχουλάκια από το κουλούρι του, στα περιστέρια.

...Εμβλέψατε εις τα πετεινά του ουρανού! Ο Πατήρ ο επίγειος, τρέφει αυτά!

Είναι ένας άνθρωπος φτωχός, άστεγος μα συνάμα πλούσιος σε  συναισθήματα. Ξέρει να μοιράζεται, να προσφέρει στα πετεινά του ουρανού σαν «επίγειος πατήρ».

Για τα περιστέρια της πλατείας, είναι ένας μικρός θεός!

Συγκρινόμενοι μαζί του, τι είμαστε εμείς;

 

ΑΡΒΑΝΙΤΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ

 

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

[1] καβάτζα:  Το σημείο όπου κοιμάται ένας άστεγος. Είναι σημείο αναφοράς του  και το μοναδικό περιουσιακό του στοιχείο. Το προστατεύει και το διεκδικεί με όλες του τις δυνάμεις. Η  προστασία δε, του καταλύματος του, είναι ζήτημα τιμής και λειτουργεί με ιεραρχικό σύστημα αξιών. Δεν μπορεί ο νέος να  πάρει τον χώρο του  παλιού.

 

[2] Η  Μ.Κ.Ο.«ΚΛΙΜΑΚΑ» προσφέρει Υπηρεσίες στήριξης σε αστέγους, διατηρώντας στην Αθήνα ένα  Κέντρο ημέρας - Ξενώνα βραχύχρονης φιλοξενίας στην οδό Κωνσταντινουπόλεως 30, ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΤΗΛ: 2103417773, 2103410462

Για προσφορές σε τρόφιμα, ρούχα, φάρμακα, παλιό χαρτί για ανακύκλωση ή κατάθεση χρημάτων στην ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Αρ. Λογ.: 138/48010248     http://www.klimaka.org.gr/newsite/index.htm

 

[3] Στοιχεία για την έρευνα στην ιστοσελίδα research@klimaka.org.gr Ολη η έρευνα με αναλυτικά συμπεράσμτα στην  ιστοσελίδα http://www.klimaka.org.gr/newsite/Downloads/research_homeless.pdf

 

[4] Το Παρατηρητήριο για την Έλλειψη Στέγης, λειτουργεί με την ευθύνη της FEANTSA, (Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Οργανώσεων για τους Άστεγους)    http://www.feantsa.org/

 

[5] Λίστες αναμονής και για... άστεγους του Κ. ΤΣΑΡΟΥΧΑ Εφημερίδα Το ΒΗΜΑ, 20/10/2002 , Σελ.: A36
Κωδικός άρθρου: B13694A361 ID: 249470  http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=13694&m=A36&aa=1

 

[6] Οι 8 «φυλές» των αστέγων Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ  ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/08/2003    http://www.enet.gr/online/online_p1_text.jsp?c=112&id=15705520

 

[7] Στους δύο Ξενώνες του Δήμου Αθηναίων, παρέχεται βραχεία φιλοξενία (3-6 μήνες) σε 180 άτομα,

 

[8] http://www.cityofathens.gr/katoikoi/eypatheis-koinonikes-omades/astegoi#k

 

[9] Το Ίδρυμα Αστέγων του Δήμου Αθηναίων συστάθηκε ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία "Κέντρο Υποδοχής Αστέγων Δήμου Αθηναίων" (Κ.Υ.Α.Δ.Α.), το 1999. Το Κ.Υ.Α.Δ.Α, παρέχει σίτιση, στέγαση και Παροχές Κοινωνικής Υπηρεσίας, όπως είναι η συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη του φιλοξενούμενου και ταυτόχρονη κινητοποίηση για την αποκατάσταση και την επανένταξή του από την Κοινωνική Υπηρεσία του Ιδρύματος Αστέγων.

Διαθέτει ακόμα, δύο Ξενώνες, στους οποίους παρέχεται βραχεία φιλοξενία (3-6 μήνες) σε 180 άτομα,

http://www.cityofathens.gr/katoikoi/eypatheis-koinonikes-omades/astegoi#i 

 

[10] Από το Κέντρο Σίτισης του Ιδρύματος Αστέγων του Δήμου Αθηναίων, βρίσκεται Σοφοκλέους 70 & Πειραιώς 35, 10552 Αθήνα Τηλέφωνο: 210 5239465, 210 5246516 . Σε αυτό  παρέχονται καθημερινά 1.200 μερίδες φαγητού, δύο φορές/ημέρα (μεσημέρι 12:00-13:00 και απόγευμα 18:00-19:00) σε άπορους και άστεγους, Έλληνες και αλλοδαπούς,.

http://www.cityofathens.gr/katoikoi/eypatheis-koinonikes-omades/astegoi#i

Ακόμα, στο Σεράφειο Κολυμβητήριο προσφέρεται καθημερινά μεσημεριανό γεύμα, ενώ κάθε Πέμπτη, δίδεται συσσίτιο στο Πεδίον του Αρεως,  από πολίτες που τους σκέφτονται και τους στηρίζουν.

 

[11] "Κοινωνικό Παντοπωλείο" ή "Παντοπωλείο της Καρδιάς": Θεσμός, που λειτουργεί στη Γαλλία και το Βέλγιο. Προσφέρει κάποιες θέσεις εργασίας σε άστεγους, ενώ δίνει τη δυνατότητα σε άπορες οικογένειες να προμηθεύονται προϊόντα σε τιμές 90% φθηνότερα από τις λιανικές. http://www.cityofathens.gr/katoikoi/eypatheis-koinonikes-omades/astegoi#b

 

[12] Ενα εκατομμύριο οι ευρωάστεγοι της ΓΚΕΛΛΥ ΚΩΣΤΑΚΟΥ εφημερίδα Το ΒΗΜΑ, 20/07/1997 , Σελ.: E04 Κωδικός άρθρου: B12438E041  ID: 37928 http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12438&m=E04&aa=1

 

[13] Το 1991, το «The Big Issue», στο Λονδίνο έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για τη δημιουργία ενός περιοδικού που θα στήριζε οικονομικά και ψυχολογικά τους αστέγους της βρετανικής πρωτεύουσας. Ετσι άρχισε να δημιουργείται ένα τεράστιο δίκτυο περιοδικών «δρόμου», που πραγματοποιεί μάλιστα ετήσιες συναντήσεις με σκοπό τη συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της επιτυχίας του το  συνέδριο που έγινε στην Αγία Πετρούπολη και συμμετείχαν περιοδικά δρόμου από πολλές ευρωπα;ικές πόλεις ολόκληρο τον κόσμο και πόλεις όπως Παρίσι,, Αμστερνταμ, Ρώμη, Αθήνα, καθώς και χώρες, εκτός Ευρώπης, όπως η Γκάνα και ο Καναδάς.

 

[14] Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΚΛΟΣΑΡ - Δρομο...λόγια αστέγων της ΜΑΡΙΝΑΣ  ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

Εφημερίδα Το ΒΗΜΑ, 14/02/1999 , Σελ.: C11, Κωδικός άρθρου: B12520C111, ID: 137372 http://www.tovima.gr/print_article.php?e=B&f=12520&m=C11&aa=1

 

[15] http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=12128&subid=2&tag=8475&pubid=308453

 

[16] http://www.eurocharity.org/article.php?article_id=3143

 

[17] Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής κατά της φτώχειας. Μέσω του Ταμείου κατά της Φτώχειας θα ενισχυθούν μέχρι το 2010, με 2 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί μέχρι τη χορήγηση του ποσού το πολύ έως 66 λεπτά τη μέρα για το 2008, για τους Έλληνες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Έτσι, σταδιακά ο αριθμός τους να μειωθεί από 2.100.000, που είναι σήμερα, κατά τουλάχιστον 500 χιλιάδες".

 

[18] Επίδομα  ελεημοσύνης. Η κυβέρνηση θυμήθηκε τους φτωχούς και τους τάζει 70 λεπτά την ημέρα

Εφημερίδα τα ΝΕΑ 8/9/2007 Γιώργος Φιντικάκης http://www.tanea.gr/Article.aspx?d=20070809